Nu aan het lezen
Modelogica #6: hypocrisie en verantwoordelijkheid nemen

Modelogica #6: hypocrisie en verantwoordelijkheid nemen

Nog even over de #BlackLivesMatter protesten. Waarom voelt online actievoeren vaak hypocriet? En wat kan de modewereld nog meer doen?

Door: Bregje Lampe | Nieuwsbrief verstuurd op donderdag 11 juni 2020

Dat antwoord is vrij simpel: verantwoordelijkheid nemen. En dat geldt voor ieder individu. Wat in het groot moet veranderen, kan immers klein beginnen. We hebben allemaal een stem, laten we die gebruiken. Dat gebeurt ook. ‘Als wij dit niet oplossen, wie dan wel?’ is een populair standpunt, met name onder jongeren.
Er wordt massaal gedemonstreerd.

“And so there is hope. Not because white people see themselves as allies but because they recognize what it means to be human,” schreef Robin Givhan, modejournalist van The Washington Post (en een van de weinige donkere journalisten in de top van modejournalistiek).

Namen & shamen
Ook online wordt en masse geprotesteerd. En natúúrlijk is online activisme beter dan zwijgen en doen alsof racisme niet bestaat. Maar het wordt te vaak versimpeld tot namen en shamen. Neem de ophef rond Virgil Abloh: hij werd het mikpunt van spot na een donatie van 50 dollar (nog geen tiende van een béétje designertas). Zo werd de man die zijn opkomst voor een deel aan sociale media te danken heeft, door hetzelfde medium geslacht.

Waar is de ruimte voor een open dialoog?
Wat doen we als niemand kijkt?

Sociale media zijn een krachtig instrument om racisme aan te kaarten. Maar een medium als Instagram, dat gebaseerd is op een algoritme, werkt óók kuddegedrag in de hand. En daar wringt het soms. Toen het zwarte vlak het algoritme begon te domineren, kwamen een heleboel merken vrijwel direct met een statement. Alsof racisme een branding opportunity is. Niet dus.

Moreel kompas
Als we verder willen kijken dan de bestaande business logic en een nieuw soort modelogica willen definiëren waarin economische groei niet de enige maatstaf voor succes is… dan wordt ethiek leidend. Dat betekent dat merken en bedrijven aangesproken kunnen worden op hun morele kompas. En dat is precies waar het bij veel haastig geposte zwarte vlakken aan ontbreekt.  

Neem het statement van L’Oréal: ‘Speaking out is worth it’. Aldus het miljardenbedrijf dat in 2017 model en activist Munroe Bergdorf uit een campagne schrapte nadat ze zich op Facebook had uitgesproken over racisme. Het was een van de vele ‘hollow statements’ – het werd, en dat is dan wel weer mooi aan sociale media, vrijwel direct ontmaskerd. Door Bergdorf zelf.

Hypocrisie
Enfin, online activisme voelt al snel hypocriet. Een beetje zoals de opmars van zogenaamde ‘urban’ modellen in reclamespotjes, die ongeveer een jaar geleden treffend werd omschreven in NRC. Wie geïnteresseerd is in recente voorbeelden: check de slideshow die de strategen van Planning Dirty hebben samengesteld. Daaruit blijkt dat veel statements niet meer zijn dan een dun laagje vernis.

En daar kom je als merk in 2020 niet meer mee weg.

Want het paradigma is aan het verschuiven; dat was ook te zien bij de laatste toekenning van de subsidies van de Raad voor Cultuur. “Wie denkt dat deze subsidies alleen op basis van artistieke motieven worden toegewezen, heeft het verslag niet goed gelezen,” schreef  Rutger Pontzen op 5 juni in een column in de Volkskrant.

De vergelijking met de modewereld is snel gemaakt, met het verschil dat mode bij uitstek een commercieel product is. Terwijl de kunstwereld decennialang met haar gezicht tegen de (witte museum)muur stond, keek de modewereld naar de catwalk. Nu is alleen scoren op de catwalk niet meer genoeg; moreel verantwoord handelen is een must aan het worden.  

Scepsis
De scepticus merkt hier terecht op dat mode bestaat bij de gratie van immoreel gedrag en dat de massa dat prima vindt. Hoeveel merken laten hun kleding voor een spotprijs aan de andere kant van de wereld maken? Hoeveel merken zijn onderdeel van door aandeelhouders gestuurde conglomeraten? En hoelang zijn de rijen voor Zara en Primark? Et cetera.

Maar goed. Ik ben een optimist. En ik geloof dat het anders kan. 
– if we do the work.

Lezen. Het gesprek aangaan. Eerlijk toegeven dat we er nog niet zijn. Eerder gemaakte fouten erkennen. Actie ondernemen (begin dichtbij jezelf, zoals de initiatiefnemers van clothesforprogress). Kortom: laten we allemaal onze verantwoordelijkheid nemen. Hoe ongemakkelijk dat ook is.

Ten slotte
Een ode aan de creativiteit die het hart is van de mode-industrie. Met dank aan Vanessa Friedman van The New York Times, die me aan deze show van Pyer Moss herinnerde. Kerby Jean-Raymond stelde in 2015 al een aantal confronterende vragen over racisme. Zo goed kan mode de tijdgeest vangen.

De pijnlijke waarheid hier is dat een aantal retailers zijn merk na deze show liet vallen. 


Bekijk reacties (0)

Reageer

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

© Modelogica 2020

Scroll naar boven